Niezwykłe historie wzorów: Kule Disco i Op-Art
Jeśli przyjrzymy się dobrze Kulom Disco, zauważymy, że w tym geometrycznym wzorze główną rolę odgrywa interakcja kolorów i kształtów, sprawiająca, że mamy nawet ochotę dotknąć tkaniny, by sprawdzić, czy nie jest ona wypukła – tak silne jest złudzenie optyczne!
Dzieje się tak, gdyż wzór ten przetwarza motyw dyskotekowych kul w kreatywny sposób – nawiązując do sztuki, a konkretnie – do Op-Artu.
„Op-Art” to skrót od „optical art”, czyli „sztuka wizualna, wzrokowa”. Jest to określenie stylu w sztuce współczesnej, wykorzystującego złudzenia optyczne, aby uzyskać oryginalny, zaskakujący efekt.
Za ojca kierunku uważany jest Victor Vasarely, który pierwsze wizualne dzieła stworzył już w latach 30. i 40. XX wieku. Mimo że prace „optyczne” powstawały licznie również w latach 50., termin „Op-Art” został użyty po raz pierwszy dopiero później – w napisanej przez Donalda Judda recenzji wystawy prac Juliana Stańczaka, a spopularyzowany – po artykule w Time Magazine w 1964 roku. „Złote czasy” Op-Artu to lata 50., 60. i 70. XX wieku. Ich punktem kulminacyjnym stała się wystawa The Responsive Eye w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Znalazły się na niej 123 prace (obrazy i rzeźby) artystów, którzy szybko stali się ikonami Op-Artu, między innymi: Victora Vasarelego, Bridget Riley, Franka Stelli, Carlosa Cruz-Diez, Josepha Albersa i wielu innych. Ich prace są nadal bardzo cenione przez kolekcjonerów, niektóre z nich kosztują setki tysięcy dolarów.
Dzieła Op-Artu są abstrakcyjne, posługują się ograniczonymi, ale starannie wyselekcjonowanymi kolorami oraz kształtami, które wchodzą ze sobą w interakcje, dzięki czemu sztuka ta jest bardzo dynamiczna (tworzy wrażenie ruchu, przestrzeni, ukrytych wzorów). Pierwsze prace w duchu Op-Artu w ogóle były czarno-białe, dzięki czemu zyskiwały niezwykły kontrast oraz surową wymowę. Inni artyści – poświęcili całą swoją twórczość studiom nad interakcją kolorów. Wszystkie te dzieła łączy zainteresowanie zagadnieniami percepcji, co czyni twórców Op-Artu nie tylko duchowymi spadkobiercami awangardy abstrakcyjnej, lecz także – sztuki dawnych mistrzów, których również fascynowało zagadnienie złudzeń optycznych, tzw. trompe l'oeil, jak również – XIX-wiecznej teorii barw. Wiele dzieł Op-Artu ma metaforyczne, poetyckie tytuły, które otwierają przed widzem dodatkowe, symboliczne, pole do interpretacji.
Złudzenia optyczne można także znaleźć w innych wzorach LennyLamb, takich jak Illuminacja, w której użyto połączenia wzory i koloru dla stworzenia iluzji.
Nie każdy wie, że wielu mistrzów Op-Artu, takich jak Wojchech Fangor, Richard Anuszkiewicz czy Julian Stańczak, ma polskie korzenie – zupełnie jak LennyLamb!